In het reine komen met je introverte persoonlijkheidsstijl

Je gelooft oprecht dat ‘extraverter worden’ je geluksgevoel en gevoel van eigenwaarde ten goede gaat komen. Desondanks voelt het als een strijd die je niet kan winnen. Ben jij een worstelende introvert? Dan is dit stukje voor jou.

In een maatschappij waar voornamelijk het extraverte ideaal hoog in het vaandel wordt gedragen, is de worsteling van de introvert eerder de regel dan de uitzondering. Een dergelijke worsteling ontstaat wanneer je als introvert ten prooi valt aan de overtuiging dat je manier van zijn grondige aanpassing of verbetering nodig heeft. Met de nodige gevolgen voor je mentale welzijn: een negatief zelfbeeld, een gebrek aan (h)erkenning van je eigen kwaliteiten en een gebrek aan zelfvertrouwen en ondernemingszin. Op z’n zachts uitgedrukt een jammerlijke zaak.

Je komt als introvert dus maar beter in het reine met je persoonlijkheidsstijl. Niet alleen het besef dat veranderen niet mogelijk is (de strijd die je maar niet kan winnen), maar ook het besef dat veranderen niet wenselijk is (je bezit waardevolle kwaliteiten), speelt in dit proces een belangrijke rol. Ik wens alle worstelende introverten daarom alvast het volgende toe.

Vergaar voldoende (zelf)kennis

Ontworstelen begint bij het opdoen van kennis over introversie. Een introvert denkt en communiceert structureel anders dan zijn extraverte tegenpool. Jezelf hierin verdiepen kan verhelderend, en voor sommigen zelfs verlossend werken. Probeer in eerste instantie daarom zoveel mogelijk informatie over introversie te verzamelen door boeken te lezen en/of het internet te doorzoeken. 

Tracht vervolgens de algemene kennis die je over introversie hebt vergaard om te vormen naar zelfkennis. Niet alle introverten zijn hetzelfde. Hoe zit jij precies in elkaar? Identificeer jij jezelf als een rasechte introvert of bezit je ook extraverte persoonlijkheidstrekken? Praten over introversie kan hierbij een grote meerwaarde betekenen. Het kan niet alleen een normaliserend effect hebben, maar je kan er ook inzichtelijk mee geholpen zijn. Zelfkennis ontstaat namelijk niet zelden in interactie met anderen. We ervaren dan in hoeverre we op elkaar lijken en met elkaar overeenstemmen, maar ook (en vooral) hoe we precies van elkaar verschillen. De ander houdt je als het ware, al dan niet bewust, een spiegel voor. Durf te vragen: Heb jij dit soms ook?, en durf te concluderen: Zo zit ik niet in elkaar.

Daarnaast is het belangrijk dat je als introvert concreet zicht krijgt op je hoogstpersoonlijke noden en behoeften. Waar krijg je energie van? Wat kost je eerder energie? Duik voor het beantwoorden van deze vragen in het verleden en haal meer en minder prettige herinneringen op. Onderwerp jezelf aan een introspectief onderzoek en probeer de resultaten ervan concreet te maken. Waar liggen je grenzen (en daarmee ook je mogelijkheden)? Zijn er uitzonderingen? Hoe kan je deze grenzen voor jezelf leren bewaken? Welke gedachten of gevoelens maken het jou hierbij doorgaans moeilijk?

Verwar introversie niet met verlegenheid

Met de term persoonlijkheidsstijl doel ik op je natuurlijke aard van denken, voelen en doen - je natuurlijke aard van zijn. Het hebben van een introverte persoonlijkheidsstijl staat niet gelijk aan verlegenheid of een gebrek aan zelfvertrouwen. Dit zijn eerder aangeleerde sociale reacties. Echter is het goed mogelijk dat iemand die worstelt met zijn of haar introversie een onzekere houding ontwikkelt die verlegenheid in de hand werkt.

Ben jij een verlegen geworden introvert? Neem het jezelf niet kwalijk. Je verlegenheid is een logisch gevolg van je ontwikkelingsgeschiedenis en de interactie van je persoonlijkheid met het extraverte ideaal in de maatschappij. Probeer onderscheid te maken tussen wie je werkelijk bent (je introverte aard), en je verlegenheid (onzekerheid of onwetendheid rond introversie). Leer meer in het reine komen met je introverte persoonlijkheidsstijl en de kans is groot dat ook je onzekere sociale houding langzaam maar zeker zal verdwijnen.

Laat de (voor)oordelen die je over jezelf hebt los

Je leeft in een extravert gekleurde maatschappij. De kans is groot dat je er zelf ook door beïnvloed wordt. Breng daarom je eigen vooroordelen over introversie in kaart en neem ze onder de loep. Welk deel van het extraverte ideaal heb je zelf geïnternaliseerd? Welke aannames heb je over jezelf, de wereld en de ander met betrekking tot introversie, die je doorgaans zonder nadenken als waarheid beschouwt? Misschien denk je wel dat niet (willen) opvallen automatisch gelijk staat aan saai zijn. Of dat mensen extraverte personen altijd leuker vinden. Word je bewust van je eigen manier van denken en de vooroordelen die er mogelijk in schuilen. Welke invloed hebben ze op je?

Toets je vooroordelen vervolgens af aan de realiteit. Ga erover in gesprek. Verzamel de eerstvolgende keer dat je in een relevante situatie terecht komt bewijzen voor en tegen de redenering die je onder de loep neemt. Reflecteer erover. Breng je gevoel even terug naar je ratio. Welke conclusies trek je? Wat betekenen deze conclusies voor het beeld dat je over jezelf hebt? 

Omarm je introverte persoonlijkheidstrekken

Wat betekent dat nu eigenlijk - in het reine komen met jezelf? Iemand die in het reine is met zichzelf heeft doorgaans een realistisch (lees: genuanceerd) zelfbeeld. Worstelende introverten hebben vaak een eerder onrealistisch en negatief getint zelfbeeld. Ze beschouwen hun introverte eigenschappen als ongewenst en waardeloos, met als gevolg dat ze zich ertegen verzetten, hun gedrag aanpassen, last hebben van belemmerende gedachten en kampen met lastige gevoelens. Gevolg: je kwaliteiten als introvert blijven onbekend, onbemind en vooral ... onderbenut. Je potentieel blijft uit.

Om dit te voorkomen begin je best bij het vergaren van meer (zelf)kennis en het verminderen van zelfkritiek, zoals hierboven beschreven, en eindig je bij het omarmen van je introverte persoonlijkheidstrekken. Essentieel hierbij is het besef dat de eigenschappen die je bezit niet inherent zwak of onhandig zijn. Enkel wanneer je extraverte normen gebruikt als maatstaf, zullen anderen altijd een streepje op je voor hebben. In plaats daarvan dien je voor jezelf uit te maken op welke gebieden jij een 'natuurlijk' streepje voor hebt op mensen met een extraverte persoonlijkheidsstijl. In deze of deze blogpost word je alvast op weg geholpen (je vindt er nog meer online!). 

Vervolgens is het belangrijk dat je je zelfbeeld onderzoekt. Wat zegt je zelfbeeld over de persoon die je probeert te zijn? Drijft je zelfbeeld je verder weg van jezelf of brengt het je juist dichter bij jezelf? Waar ontbreekt het precies aan nuance? Duikt de extraverte maatstaf ergens als overheersend beoordelingsinstrument op? Uit welke van je eigenschappen zou je meer kunnen halen moest je de gedachte kunnen loslaten dat je ze zou moeten veranderen?

Herdefinieer ten slotte het beeld dat je van jezelf hebt. Wees genuanceerd (ieder van ons bezit zowel kwaliteiten als minder handige eigenschappen), maar wees objectief: gebruik je eigen norm als beoordelingsinstrument. Waar wil je voor staan? Wat drijft je van binnenuit? En: hoe kan je persoonlijkheidsstijl je hierbij helpen?

Het extraverte ideaal dat in de maatschappij leeft zal niet zomaar verdwijnen van zodra jij in het reine bent gekomen met je eerder introverte persoonlijkheidsstijl. Toch zal het vergaren van meer zelfkennis, het verminderen van zelfkritiek en het onderzoeken van je (negatieve) zelfbeeld het je een stuk makkelijker maken om je leven vorm te geven op een manier die bij jou past. Iemand die zichzelf accepteert, durft vertrouwen op zichzelf en zal hierdoor betere keuzes maken. Iemand die weet waar zijn kwaliteiten liggen, zal deze ook succesvoller kunnen inzetten.

Ben je zelf een (ont)worstelende introvert en wil je hier samen met mij structureel over reflecteren?
Een afspraak aanvragen kan hier.